سیاسی

 دامین شارکــوف | آخرین گزارش‌ها از سقوط هواپیمای متروجت9268 روسی حاکی از آن است که صداهایی غیرمتعارف لحظاتی قبل از اینکه هواپیما در شبه‌جزیره سینا سقوط کند، به گوش رسیده است. در این حادثه 200 نفر جان خود را از دست دادند. فرضیه‌های بسیاری درباره این حادثه ارائه شده است اما از این میان سه تئوری یا فرضیه از اهمیت و احتمال بیشتری برخوردار هستند.

اردوغان در هفته گذشته با مرکل، صدراعظم آلمان دیدار و گفت‌وگو کرد. دیدار رئیس‌جمهوری ترکیه با صدر اعظم آلمان از دو جنبه قابل بررسی است.

ابتدا موضوع بحران مهاجران سوریه که بخشی از آن از ترکیه به قاره سبز سرایت کرده است و دیگری روند تسریع حضور ترکیه در اتحادیه اروپا. به نظر می‌رسد اردوغان با به بن بست رسیدن تئوری «به صفر رساندن مشکلات منطقه‌ای با همسایگان» به همان کوی قدیمی رسیده است. کویی که قرار است راهی به سوی قاره سبز باشد. در آستانه انتخابات اول نوامبر حزب عدالت و توسعه قصد دارد تا با ارائه این کارت برخی از آرای از دست داده خود را به دست آورد. 

طی هفته‌های اخیر اتفاقاتی در سوریه رخ داده که احتمال رسیدن به راه‌حلی برای این کشور را سرعت بخشیده است. به عبارت دیگر، بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی در حال نزدیک شدن به راه‌حلی سیاسی و اجماع بر سر آن برای سوریه هستند.از مذاکره اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا با ملک سلمان، پادشاه عربستان گرفته تا ورود یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان به دمشق و دیدار با اسد و سخنان جان کری، وزیر خارجه آمریکا، مبنی بر دعوت از ایران برای نشست سوریه همگی نشان می‌دهد بازیگران در حال رسیدن به اجماعی هستند که براساس آن جنگ در سوریه جز بی‌خانمان کردن و آوارگی و کشتن هزاران انسان بی‌گناه فایده دیگری نداشته است.

دید بحران در صنعت فولاد انگلیس همزمان با سفر شی جین پینگ رئیس جمهوری چین به این كشور، سبب افزایش فشارها بر دولت دیوید كامرون برای مقابله با موج واردات فولاد ارزان قیمت چینی شده است. به گزارش پرشین، شركت تاتا استیل كه شركتی هندی است، روز سه شنبه در بیانیه ای با تایید تصمیم این شركت برای حذف در حدود یك هزار و200 شغل در دو كارخانه خود در انگلیس، واردات ارزان قیمت از چین را دلیل اصلی این تصمیم عنوان كرده است.

پرونده هسته‌ای ایران را شاید بتوان مهم‌ترین پدیده پس از فروپاشی شوروی در دهه 90 میلادی به‌شمار آورد. چرا؟

چون نزدیک به 12 سال مذاکره، تحریم، تهدید، فشار و مسائلی از این دست در یک موضوع مرتبط با صلح و امنیت جهانی کمتر در این برهه دیده شده است که این گونه فراز و فرودهای فراوانی داشته باشد. مذاکرات هسته‌ای هم برای ایران و هم برای کشورهای غربی، چین و روسیه حاوی منافع و نگرانی‌های همزمان بوده است که در این میان نشان داده شد که اصرار ایران بر حفظ حقوق هسته‌ای خود و همزمان غلبه نگاه مذاکره و چانه‌زنی ضمن اینکه می‌تواند منافع کشور را تامین کند، همزمان می‌تواند نگرانی‌ها و تهدیدهای موجود را نیز خنثی کند. بنابراین در این نوشتار با بررسی و مرور مهم‌ترین اتفاقات 12 سال اخیر به فراز و فرودهای این ماراتن نفسگیر اشاره می‌شود.

اوباما مشتاق‌ترین فرد در جهان برای امضای توافق است و مثل این که توافقی با خودش را امضا کرده است. ایرانی‌ها هیچ چیزی را امضا نکرده‌اند و هیچ برنامه‌ای هم برای این کار ندارند.رئیس جمهور باراک اوباما این هفته قصد دارد دستوری مبنی بر اجرا شدن توافق هسته ای با ایران صادر کند. براساس جدول زمانی رئیس جمهور، گام بعدی «روز آغاز اجرای توافق» است که 15 دسامبر تعیین شده است.

هر مذاکره، کلام و statement مبتنی بر قالب های راهبری تعیین شده منسجم است. آن گونه که به نظر می رسد، پیش نویس برجام توسط آمریکایی ها تدوین شده و از طرف ایرانی خواسته اند که نظر یاdiscussion  ارائه دهد. راهبرد آمریکا در قبال ایران این پرسش است که چه باید کرد که ایران هم کنترل شود، هم قدرتش مضمحل شود، هم اراده آن برای ایفای نقش منطقه ای کاهش یابد و هم زمینه برای تضادهای داخلی به وجود آید. ما هنوز آغاز برجام هستیم و فرایند برجام تضادهای داخلی را به گونه ای قابل توجه افزایش خواهد داد. برای مثال، واکنش آمریکایی ها نسبت به آزمایش موشک عماد بود که گفتند مغایر با قعطنامه 2231 است. اگر شرایطی به وجود آید و اقدامات ایران را مورد سنجش قرار دهند، روند برگشت پذیری حاصل می شود.

نوریل روبینی می نویسد: بدبختی و ناامیدی طولانی مدت میلیون ها جوان عرب نسل جدیدی از افراط گرایان را به وجود می آورد که غرب را مقصر بدبختی خود می دانند. بدون شک برخی از آنها راهی اروپا و ایالات متحده می شوند و حملات تروریستی انجام می دهند. در میان ریسک های ژئوپولیتیکی که امروز وجود دارند، هیچ کدام بزرگتر از بی ثباتی به وجود آمده در هلال طولانی ای که از مغرب تا مرز افغانستان و پاکستان را در بر می گیرد، نیست. با محو شدن بهار عربی از یادها بی ثباتی در این هلال عمیق تر شده است. در واقع سه کشوری که در ابتدا با بهار عربی روبه رو شدند، لیبی تبدیل به دولتی شکست خورده شده، مصر به دوران اقتدارگرایی بازگشته و تونس به خاطر حملات تروریستی از لحاظ اقتصادی و سیاسی بی ثبات شده است.

 بازگشایی مجدد سفارت انگلیس در تهران در راستای اجرای سیاست‌های سازنده آقای دکتر روحانی در برقراری روابط دوستانه با تمامی کشورهای جهان و بهبود مناسبات با تاثیرگذارترین آنها صورت گرفته است. هرچند که شاید بتوان آن را بخشی از دستاوردهای گفت‌وگوهای سازنده هسته‌ای کشور نیز تلقی کرد. شرایط بحرانی پرونده هسته‌ای ایران که بخش اعظمی از انرژی دولت و تیم سیاست خارجی کشور را معطوف به خود کرده است خوشبختانه از این حالت خارج شد و در نهایت با ارائه یک سیاست مدون و منطقی منجر به حل بحرانی چندین و چند‌ساله و عادی‌سازی پرونده‌ای شد که از حالت سیاسی وارد یک پروسه امنیتی شده بود و با اهتمام و تلاش مذاکره‌کنندگان ایرانی ذیل فصل هفتم منشور شورای امنیت سازمان ملل به وضعیت عادی خود بازگشت. 

 بحران اروپا موجب شده اتحادیه اروپا راهکارهای مختلفی را برای مبارزه با قاچاقچیان انسان پیاده کند. در آخرین این راهکارها گفته می‌شود اتحادیه اروپا تصمیم دارد برای مقابله با باندهای قاچاق پناهجویان از مسیر دریای مدیترانه وارد عمل شود.خبرگزاری آلمان در این‌باره گزارش می‌دهد کشورهای اروپایی در پی اعزام کشتی‌های جنگی به مدیترانه برای توقیف قایق‌های قاچاق پناهجویان هستند. روزنامه آلمانی «دی ‌ولت» هم به نقل از دیپلمات‌های اتحادیه اروپا از اعزام کشتی‌های جنگی‌، زیردریایی، هواپیماهای بی‌سرنشین و تعدادی هلی‌کوپتر برای مقابله با باندهای قاچاق انسان در دریای مدیترانه خبر داده است. به نوشته  این روزنامه، کشورهای عضو اتحادیه اروپا قرار است میانه ماه سپتامبر (هفته آینده) در «کنفرانس نیروهای نظامی» اعلام کنند تا چه حدی در این عملیات شرکت می‌کنند.