هفته نامه پرشین هفته نامه برای ایرانیان
در مقدمه بگویم که اساسا ارگاسم به معنای ارضای جنسی است. در زنان چرخه جنسی ۴ مرحله دارد؛ مرحله برانگیختگی، کفه یا همان مرحله تداوم رابطه زناشویی، ارگاسم و مرحله فروکش. یعنی چرخه جنسی طبیعی از برانگیختگی شروع می شود و با ارگاسم به پایان می رسد.
این مطلب نگاهی می اندازد به ریشه های اختلال در چرخه جنسی زنان.ارگاسم در زنان فرایندی پیچیده است و معمولا آگاهی مردم، حتی طبقه تحصیلکرده، در مورد آن بسیار اندک است. برخی از مردان نمی دانند در یک رابطه طبیعی زنان باید به ارضای جنسی برسند و برخی از زنان در طول زندگی ارگاسم را تجربه نمی کنند. حتی در مواردی زنان از وجود چنین پدیده ای آگاه نیستند و از صحبت های دوستان یا اقوام متوجه می شوند باید در یک رابطه ارگاسم را تجربه کنند. تعداد قابل توجهی از زنان هم در رسیدن به ارگاسم مشکل دارند.
تفاوت چرخه جنسی زنان و مردان
چرخه جنسی طبیعی زنان و مردان ۲ تفاوت عمده دارد؛ معمولا زنان برای رسیدن به ارگاسم ۱۵ ۱۰ دقیقه زمان لازم دارند در صورتی که حدود ۹۰ درصد مردان ظرف ۲ دقیقه پس از برقراری رابطه ارضا می شوند. علاوه براین، سیکل جنسی مردان یک مرحله بیشتر از زنان دارد و مردها پس از مرحله چهارم یا فروکش، وارد مرحله پنجم یعنی مرحله تحریک ناپذیری می شوند. در این مرحله آنها دیگر نمی توانند دوباره رابطه زناشویی شروع کنند. در خانم ها این مرحله وجود ندارد و پس از رسیدن به ارگاسم می توانند دوباره رابطه زناشویی را از سر بگیرند. یعنی بیشتر زنان در صورت فراهم بودن شرایط می توانند در یک بار رابطه زناشویی طبیعی، چندبار ارگاسم را تجربه کنند. موضوع مهم بعدی، این است که بیشتر زنان برای رسیدن به ارگاسم به برقراری رابطه واژینال نیازی ندارند و این نوع رابطه کمک چندانی به رسیدن آنها به ارگاسم نمی کند.
اگر خانمی باوجود برانگیختگی جنسی، تحریک های مناسب و صرف مدت زمان کافی نتواند ارگاسم را تجربه کند، به اختلال در ارگاسم مبتلاست. اختلال در ارگاسم در زنان ۲ گروه اولیه و ثانویه دارد؛ در نوع اولیه، از بدو شروع زندگی زناشویی، فرد دچار اختلال در ارگاسم است و در نوع ثانویه هر چند زن در ابتدا ارگاسم طبیعی دارد ولی بعد از گذشت چند سال، دچار اختلال در ارگاسم می شود. اختلال در ارگاسم به عوامل عمومی و نوع موقعیت مربوط است. در مبتلایان به اختلال ارگاسم عمومی، فرد در هر شرایطی اختلال در ارگاسم را تجربه می کند ولی در اختلال در ارگاسم موقعیتی، زن فقط در شرایط مکانی، زمانی خاص و… دچار این اختلال می شود.
اختلال؛ جسمی یا روانی؟
به طور کلی اختلال در ارگاسم در زنان می تواند به دلیل مشکلات جسمی باشد یا منشاء روانی داشته باشد. برخلاف مردان، مسایل عاطفی نقش مهمی در برقراری رابطه زناشویی زنان دارد. اگر خانمی رابطه عاطفی خوبی با همسرش نداشته باشد، در برانگیختگی جنسی و رسیدن به ارگاسم دچار مشکل خواهد شد. زمانی که خانمی از نظر جنسی برانگیخته شود، جریان خون لگن افزایش می یابد و خون بیشتری به دستگاه تناسلی می رسد که باعث می شود مقداری از سرم خون از داخل عروق دستگاه تناسلی خارج و باعث مرطوب شدن دستگاه تناسلی شود. با ادامه تحریک های جنسی، جریان خون ناحیه لگن بیشتر می شود و رفته رفته نیروها در ناحیه لگن افزایش می یابند. وقتی این نیروها و فشارها رها شوند، انقباض های ریتمیک لذت بخش در دستگاه تناسلی اتفاق می افتد که به آن «ارگاسم» می گویند. این انقباض ها باعث می شوند خون جمع شده از دستگاه تناسلی خارج و دوباره به سیستم عمومی بدن برگردد و به دنبال آن به سرعت دستگاه تناسلی خشک شود. شدت، مدت و تعداد انقباض ها در زنان متفاوت است و در همه یکسان نیست. اگر دستگاه تناسلی خانمی در یک رابطه مرطوب نشود، یعنی وارد مرحله برانگیختگی نشده و نباید انتظار داشت به ارگاسم نیز برسد.
در اختلال ارگاسم، زنان یا به ارگاسم نمی رسند یا خیلی سخت آن را تجربه می کنند ولی اگر خانمی هرازچندگاه به اختلال در ارگاسم مبتلا یا با تحریک ناحیه خاصی ارضا شود، طبیعی است و اختلال محسوب نمی شود. در بیشتر موارد، علت بروز اختلال در ارگاسم، عوامل اولیه هستند، یعنی بیمار در زندگی جنسی خود، دچار اختلال در ارگاسم بوده و هرگز با هیچ نوع تحریک جنسی ای به ارگاسم نرسیده است اما در اختلال ارگاسم ثانویه، به دلیل ابتلا به یک بیماری یا مسایل روانی، انجام عمل جراحی یا مصرف برخی داروها، خانم به ارگاسم نمی رسد. داروها از مهم ترین علت بروز اختلال های جنسی از جمله اختلال در ارگاسم هستند.معمولا آسیب به عروق لگن مثلا در پی جراحی های لگنی و پرتودرمانی لگن، آسیب به نخاع که در آن اعصاب عروق لگنی آسیب می بینند، مصرف برخی داروهای روان پزشکی، اعتیاد به موادمخدر، برداشتن کلیتوریس و اختلال های هورمونی از مهم ترین علل جسمی و سابقه سوءاستفاده جنسی، تجربه جنسی نامناسب، سوءاستفاده عاطفی، ترس از بارداری، طردشدن از سوی شوهر یا از دست دادن کنترل حین ارگاسم، داشتن تصور نامناسب از بدن، اختلاف های خانوادگی یا مشکل در رابطه با همسر، بروز استرس ناشی از مشکلات اقتصادی، بیکار شدن و طلاق، گناه دانستن رابطه زناشویی، وجود برخی باورهای فرهنگی و اجتماعی و ابتلا به اختلال های روانی مانند افسردگی از مهم ترین علل روانی موثر در بروز اختلال در ارگاسم هستند. احتمال اینکه منشاء بروز این اختلال ها مسایل روانی باشد، بیش از مسایل جسمی است.
اگر علت بروز اختلال، مشکل جسمی باشد، باید آن را درمان کرد. در مواردی که مشکل به دلیل مسایل روانی ایجاد می شود، معمولا ترکیبی از آموزش، مشاوره، روان درمانی و… لازم است. این کار باید به وسیله افراد بسیار کارآزموده که آموزش های لازم را دیده اند، انجام شود. امروزه به کمک روش های درمانی می توان مشکل بیشتر زنان مبتلا را درمان کرد مگر در مواردی که از دست درمانگر خارج است، مثلا ازدواج های اجباری که در آن دختر به زور به عقد مردی درمی آید.
دکتر محمدرضا صفری نژاد
استاد اورولوژی و رییس انجمن علمی سلامت خانواده
